از ابتکار کارخانه‌ای تا محبوب‌ترین اسنک ترد جهان چه مسیری طی شده است؟ اسنک‌های پنیری یا Cheese Puffs، امروزه یکی از پرطرفدارترین میان‌وعده‌ها در جهان هستند. این محصول که با بافتی ترد، طعم ماندگار و طعم خاص شناخته می‌شود، نتیجه نوآوری‌های تصادفی و پیشرفت‌های مهندسی صنایع غذایی است. بررسی تاریخچه تولید صنعتی این اسنک‌ها، مسیری جذاب از آزمایش‌های اولیه تا خطوط تولید پیشرفته و چند میلیارد دلاری امروز را پیش روی ما می‌گذارد.
آغاز داستان: اختراع تصادفی (دهه 1930)
ریشه تولید اسنک‌های پنیری به دهه 1930 میلادی در ایالات متحده بازمی‌گردد. طبق اسناد صنعتی، در کارخانه Flakall Company که به تولید خوراک دام مشغول بود، دستگاه اکسترودر برای فرآوری ذرت به کار گرفته می‌شد. کارگران متوجه شدند که ذرت آسیاب‌شده وقتی تحت فشار و حرارت از اکسترودر خارج می‌شود، به شکل یک محصول سبک و پف‌کرده درمی‌آید. این ایده پایه‌گذار تولید صنعتی اسنک‌های پف‌دار شد.
یک شرکت در نیویورک و یک شرکت دیگر در لوییزیانا، از نخستین کمپانی‌هایی بودند که این محصول را به‌طور رسمی با پوشش پودر پنیر طعم‌دار به بازار عرضه کردند.
توسعه فرمولاسیون و فرآیند تولید (1950–1980)
در دهه‌های بعد، صنعت اسنک‌سازی با استفاده از فناوری اکستروژن (Extrusion Cooking) پیشرفت چشمگیری داشت. فرآیند کلی شامل این مراحل بود:
-
آسیاب‌کردن و آماده‌سازی آرد ذرت یا غلات دیگر
-
پخت تحت فشار و دمای بالا در اکسترودر
-
خروج مواد از قالب و پف‌کردن بر اثر اختلاف فشار
-
خشک‌کردن برای ایجاد بافت ترد
-
پوشش‌دهی با پودر پنیر، ادویه و چاشنی‌های متنوع
این نوآوری‌ها باعث تولید محصولاتی با بافت یکنواخت، ماندگاری طولانی و تنوع طعمی گسترده شد.
نوآوری‌های مدرن و گرایش‌های بازار (1990 تا امروز)
از دهه 1990، تمرکز شرکت‌ها بر بهبود کیفیت تغذیه‌ای و نوآوری در طعم و شکل بیشتر شد. مهم‌ترین روندهای این دوره عبارت‌اند از:
-
استفاده از روغن‌های گیاهی بدون چربی ترانس
-
تولید اسنک‌های کم‌نمک یا با ترکیبات غنی‌شده (ویتامین‌ها و فیبر)
-
عرضه طعم‌های بین‌المللی مانند باربیکیو، سبزیجات معطر و تند هندی
-
بهبود بسته‌بندی‌ها با فیلم‌های چندلایه مقاوم به رطوبت و اکسیژن
-
استفاده از فناوری‌های اکستروژن پیشرفته برای ایجاد اشکال خلاقانه
اسنک پنیری در ایران: از ورود تا تولید صنعتی
اسنک‌های پنیری در ایران از دهه ۱۳۵۰ شمسی وارد بازار شدند و به‌سرعت به یکی از محبوب‌ترین میان‌وعده‌ها تبدیل شدند. نقطه عطف توسعه کیفی این محصول در ایران با تأسیس کارخانه تولید اسنک مزمز (برند مزپف) رقم خورد.
مزمز به‌عنوان یکی از با کیفیت‌ترین اسنک‌ها با زیربرند مزپف، با بهره‌گیری از فناوری اکستروژن مدرن و استفاده از مواد اولیه باکیفیت، استاندارد جدیدی در تولید اسنک‌های پنیری ایجاد کرد. این برند با عرضه محصولات متنوع، از طعم کلاسیک پنیر گرفته تا ترکیبات ادویه‌ای و طعم‌های نوآورانه، توانست بخش بزرگی از بازار داخلی را در اختیار بگیرد و حتی وارد بازارهای صادراتی شود.
جمع‌بندی
اسنک‌های پنیری نمونه‌ای موفق از نوآوری در صنایع غذایی هستند که از یک اختراع تصادفی به محصولی با محبوبیت جهانی تبدیل شدند. پیشرفت فناوری، شناخت دقیق سلیقه مصرف‌کنندگان و توجه به کیفیت و سلامت، عوامل اصلی رشد این صنعت بوده‌اند. امروز، برندهایی مانند مزمز با حفظ کیفیت و نوآوری مستمر، نقش مهمی در تداوم این محبوبیت ایفا می‌کنند.